उपसर्ग की परिभाषा [ डेफिनेशन ] - वे शब्दांश जो मूल शब्द के पूर्ब या पहले लगकर उनके अर्थ में परिवर्तन या विशेषता ला देते है तथा नए अर्थ का ज्ञान कराते है उन्हें उपसर्ग कहते है उपसर्ग शब्दांश होते है उपसर्ग के तीन भेद होते है
- संस्कृत के उपसर्ग
- हिंदी के उपसर्ग
- विदेशी उपसर्ग
- अति - [ अधिक / परे ] - अत्यंत , अत्यधिक, अत्याचार , अत्यावश्यक, अत्युत्म , अत्युक्ति, अत्याधुनिक, अत्यल्प
- अधि - [ ऊपर / श्रेठ /प्रधान ] - अधीक्षण , अधीक्षक, अधिक्षित , अधीन , अधिक्षा , अध्याय , अध्यापक, अध्यादेश, अध्यात्म, अधिनियम
- अनु - [ पीछे / अनुसार / पश्चात / छोटा ] - अनुकरण , अनुसार, अनुभव, अनुराग , अनुशंसा , अनुदान, अनुस्मारक , अनुयायी , अनुगामी , अनुदेश , अनुस्वार, अनुलोम, अनुरूप , अनुकृति , अनुवाद, अनुचर , अनुशासन , अनुमान , अनुक्रम , अनुताप, अनुप्रास , अनुपूरक, अनुदित , अन्वय, अन्वेषण , अन्वीक्षा, अन्वीक्षण
- अप - [ बुरा / कम /विपरीत ] - अपमान , अपवाद , अपहरण, अपराध, अपशकुन, अपकर्ष , अपकार , अपचय , अपकर्म , अपवर्तन , अपादान , अपेक्षा अपेक्षित , अपेक्षण , अपेक्षक , अपोह
- अव - [ कम , विशेष , हीन ] - अवसर , अवदान , अवनति , अवज्ञा , अवशेष , अवतार , अवसाद , अवस्था , अवकाश , अवगुण , अवमानना , अवेक्षण , अवेक्षित , अवेक्षक
- अभि - [ विशेष , अधिक ] - अभिमान , अभिशाप, अभिवादन , अभिनेता , अभिकरण, अभिधा, अभिमन्यु , अभिज्ञान , अभिजात , अभिकर्ता , अभिकरण , अभिराम , अभिमुख , अभिभाषण
- अपि - [ भी ] अपितु , अपिधान , अपिहित
- आ - [ तक , से लेकर, पर्यन्त ] - आमरण , आजीवन , आगमन, आधार , आमरण , आकंठ , आवेग , आलेख , आगार , आलय , आगम , आपर्ति , आलोक , आयोजन , आरती
- उद / उत - [ अधिक , ऊपर ] - उद्गम , उद्घोषणा , उदभाव , उन्नति , उज्जवल , उज्जयिनी , उल्लिखित
- उप - [ समीप, छोटा, कम ] - उपस्थिति , उपकार , उपहार, उपमेय , उपयोग , उपचार , उपनिषद , उपवास , उपदेश , उपवन , उपमंत्री , उपलब्धि , उपाध्यक्ष , उपमा , उपाधि , उपायुक्त , उपादान
- नि - [ अत्यंत , बहुत - तत्सम ] - निरूपण , निषाद , निरोध , निरोधक , निदान , निधन , नियम , निवेदन , निवेश , निदेशक , निवारण , निवास , नियति , निगम , निबंध , निपुण, नियोग
- परा - [ अत्यंत , विपरीत , अंतिम ] - परामर्श , पराक्रम , पराभव , पराजय , परावर्तन
- परि - [ चारों ओर , पास ] - परिचित , परिवार , परिश्रम , परिसर , परिजन , परिवर्तन , परिधि , परिवेश , परियोजन, परिक्रमा , परिभाषा , परिधान , परिणाम , परिमाण , पर्यावरण
- प्र - [आगे ,अधिक , विशिष्ट ] - प्रमाण , प्रदेश , प्रचार , प्रभावी , प्रवेश , प्रचुर , प्रसाधन , प्रमुख , प्रसंग , प्रधान , प्रमेय , प्रणीत , प्रदान , प्रमाण , प्रकोप , प्रबल , प्रताप , प्रयास , प्रयोग , प्रवचन
- प्रति - [ प्रत्येक , विपरीत , दूसरा , सामने ] - प्रतिदिन , प्रतिमास , प्रतिशत , प्रतिज्ञा , प्रतिभा , प्रतिरूप , प्रतिबिम्ब , प्रतिकार , प्रतिमा , प्रतिवादी , प्रतिकूल , प्रतिक्षण , प्रतिहिंसा , प्रतिनिधि
- वि - [ विशेष , रहित , विपरीत , दूसरा ] - विपक्ष , विशेष , विलाप , विकास , विज्ञानं , विकराल , विपुल , विराम , विलोम , विकल , विवाह , विनीत , विकट , विवेक , विजय , विलोचन , विहार
- सु - [ अच्छा , सरल ] - सुगम , सुकर , सुलभ , सुमन , सुबोध , सूजत , सुलेख , सुपुत्र , सुंगध
- सम् - [ अच्छी तरह ] - संबन्ध , सम्प्रदाय , सम्पूर्ण , सम्प्रेषण , सम्प्रदाय , सम्मान , सम्मेलन , सम्प्रति , सम्मोहन , सम्मति
- दु : - [ दुस् , दुश् , दुष् , दुर् ] - कठिन या बुरा , दुस्साहस , दुर्गम , दुर्गंध , दुर्भाग्य , दुरन्त
- नि : - [ हित , पूर्णत ] - निस्सार , निस्संदेह , निस्संकोच , निस्संतान , निस्स्तब्ध , निष्काम , निष्कपट , निर्धन
कोई टिप्पणी नहीं:
एक टिप्पणी भेजें
Thank you for contacting hindi store ! Please let us know how we can help you.